Mocni w Duchu - Utwory

Wypłyń na głębię

Data powstania utworu: 2002

Ref. Wypłyń na głębię /x2 G A D h
Pan tak blisko jest C
Z Nim zarzucisz swą sieć. h A

1. Pan ci mówi „otwórz się” D A G A
Pan ci mówi „wstań”. D fis G A
Ja Jestem, odwagi G A h A
Czemu wątpisz w łaskę mą. h G A

Jak powstał utwór

Analiza muzyczna pieśni:

Tekst pieśni Wypłyń na głębię w całości zaczerpnięty został z Ewangelii - czy to w postaci dosłownych cytatów czy parafraz, swobodnie zestawionych w formie dialogu - z wezwania, kierowanego przez Chrystusa do uczniów.

Pierwszą część pieśni, ze względu na bardziej dynamiczny charakter, przyjęto w wykonaniach traktować jako wielokrotnie powtarzany refren. Tworzą ją trzy wersy, z których pierwszy i trzeci nawiązują do opisanego w Ewangelii wydarzenia nieudanego połowu i wezwania skierowanego przez Chrystusa do Apostołów aby, pomimo niepowodzenia, jeszcze raz wypłynęli na głębię i zarzucili sieci (Łk 5, 4-8). Sformułowanie: Pan tak blisko jest, w kontekście Chrystusowego wezwania uczniów do wysiłku, wymownie naprowadza na tajemnicę zaufania słowu Jezusa, wbrew ludzkiej ocenie sytuacji. Wers wypłyń na głębię powtórzony dwukrotnie sprawia, że pod względem muzycznym refren tworzą cztery, utrzymane w rytmie parzystym, frazy melodyczne. Mają one analogiczne, wznoszące się melodie, których kulminacje przypadają na słowa: głębię, blisko jest, swą sieć.

Drugą część pieśni przyjęto określać i wykonywać jako zwrotkę. Jej tekst stanowią słowa Chrystusa zapisane w Ewangelii w opisie trzech wydarzeń: uzdrowienia głuchoniemego: Effatha - otwórz się! (Mk 7, 34), wskrzeszenia córki Jaira: Talitha kum - dzieweczko, tobie mówię - wstań ! (por. Mk 5, 41; Łk 8, 54), chodzenia po jeziorze Genezaret wobec wylęknionych uczniów: Odwagi, Ja jestem, nie bójcie się! (Mt 14, 27; Mk 6, 50). Treść ostatniego wersu zwrotki: Czemu wątpisz w łaskę mą?, stanowi parafrazę słów Jezusa skierowanych do uczniów: Czemu bojaźliwi jesteście, małej wiary? - w scenie uciszenia burzy na jeziorze (Mt 8, 26; por. Mk 4, 40), w pewnym sensie także słów wypowiedzianych do przełożonego synagogi: Nie bój się, wierz tylko (Mk 5, 36).

Melodyczny przebieg tej części pieśni przypomina recytatyw. Krótkie, kwintowe wychylenia melodii na słowach: wstań, odwagi, Ja jestem, mają charakter eksklamacji (zawołań). Umiarkowane tempo i pewna dostojność frazy melodycznej nadają kompozycji uroczysty charakter, jednak nieregularna metryka wersów oddala porównanie pieśni do hymnu. Swobodne zestawianie tekstów wyłącznie biblijnych może nasunąć podobieństwo do antyfony. Poza analogią pozostaje jednak dwuczęściowa budowa utworu, ze względu na dynamikę części skłaniająca do wykonawczego interpretowania ich jako refrenu i - jednej tylko wszak - zwrotki.

Pieśń Wypłyń na głębię powstała z inspiracji papieskim orędziem na trzecie tysiąclecie, zawartym w liście Novo Millenio Ineunte. Chrystusowe wezwanie: duc in altum stało się w ostatnich czasach duszpasterskim hasłem pielgrzymek i rekolekcji w Kościele w Polsce. Zwrócono uwagę, że, podobnie jak niegdyś Abba Ojcze, tak teraz pieśń Wypłyń na głębię jest pieśnią jedności z Ojcem Świętym.

dr Bogna Augustyniak - muzykolog